Nee tegen de dictatuur van een onmenselijke tijd

Tijd is een concept dat we moeilijk kunnen vatten en daarom drukken we het meestal uit als beweging, ruimte of snelheid. In een maatschappij waar kwantitatieve prestaties het hoogste goed zijn, wordt tijd gemeten aan de hand van zijn tempo, dat steeds verder wordt opgedreven en moet worden volgehouden.

Het Latijnse woord ‘tempus’ betekent de ‘onderverdeling van de tijdsduur’, met andere woorden, een moment of ogenblik. Tijd is een ongrijpbaar verschijnsel dat de mens altijd al heeft proberen vast te leggen en te meten om het te kunnen begrijpen. Volgens de heilige Augustinus is het heden echter al verleden tijd op het moment dat we erover beginnen te praten.  En dat is des te meer het geval als we de tijd beschouwen als een subjectief verschijnsel dat afhankelijk is van de persoonlijke beleving. Tijd is namelijk een continuüm waarvan we de verschillende momenten moeilijk kunnen aanwijzen, waardoor iedereen tijd anders kan ervaren.

Dat verklaart wellicht waarom elke beschaving instrumenten en berekeningsmethoden heeft ontwikkeld om de tijd objectief te meten. Aristoteles schreef: “De tijd is de maat der beweging.” We kunnen de tijd meten door het aantal omwentelingen van de aarde, het aantal toeren van de wijzers van een uurwerk, het aantal slingerbewegingen van een pendule enz. te tellen. Die metingen gelden overal en voor iedereen.

Die starre benadering van de tijd werd in steen gebeiteld, ook door wetenschappers, tot Albert Einstein met zijn relativiteitstheorie kwam. Hij stelde dat de ‘objectieve tijd’, net als de ‘subjectieve tijd’ veranderlijk is, omdat hij afhangt van de snelheid van de waarnemer en van de zwaartekracht.

Symbool van menselijke eindigheid

Door de tijd in cijfers uit te drukken en in perioden op te delen kon de mens de tijd weliswaar niet helemaal begrijpen, maar kon hij er toch enige vat op krijgen. Daardoor kon de mens ook een beangstigend verschijnsel beter begrijpen, namelijk dat de tijd hem herinnert aan zijn eindigheid en sterfelijkheid. Volgens de zeventiende-eeuwse filosoof Blaise Pascal is dat de reden waarom de mens rusteloos is, altijd bezig wil zijn en steeds naar de toekomst kijkt. Hij noemde dat het najagen van verstrooiing. Wanneer de mens tot stilstand en oog in oog met zijn bewustzijn zou komen, zou de confrontatie met zijn eigen sterfelijkheid ondraaglijk zijn.

De onophoudelijke beweging waarin de mens zich bevindt, zou dus slechts een antwoord zijn op zijn angst voor de voortschrijdende tijd die hem onvermijdelijk naar zijn eigen dood voert. De digitale technologieën, die de laatste jaren een exponentiële groei hebben gekend, lijken in te spelen op die onstilbare drang naar verstrooiing. Met die technologieën worden al onze zintuigen zonder onderbreking geprikkeld.

Een onmenselijke tijd

Heel wat hedendaagse denkers menen dat de theorie van Blaise Pascal momenteel actueler dan ooit is. Volgens de Franse hedendaagse filosoof Olivier Abel heeft de mens sterk het gevoel dat de tijd de dingen alleen maar doet aftakelen en ons naar ons eigen einde leidt. Om dat pijnlijke besef te verzachten, maken wij ons bestaan dus ingewikkelder. We vermeerderen niet alleen de keuzes en mogelijkheden die we hebben, maar ook de relaties die we met anderen onderhouden.

De technologische vooruitgang, die in de loop van de jaren alsmaar is versneld, heeft dat verschijnsel volgens de Franse filosoof nog versterkt, waardoor het heden zenuwslopend is geworden. “Alles gaat steeds sneller. We drijven de snelheid op van het transport en van onze verplaatsingen en we kunnen kiezen uit steeds meer verbindingen. Dat vinden we intussen normaal en onvermijdelijk. Maar ergens is er een grens, gezien de fysieke en psychische eindigheid van de mens”, schrijft Olivier Abel. Volgens hem wordt de tijd alsmaar onmenselijker, omdat de technologische ontwikkelingen ons mens-zijn voorbijschieten.

De waarde van tijd

Het is dus de hoogste tijd om af te remmen tot een ‘menselijker’ tempo. Daarom moeten we de tijd zijn waarde teruggeven, door ervoor te zorgen dat we kunnen steunen op een bredere temporaliteit, of we nu kijken naar het verleden of naar de toekomst.

Dat is wat we bij Banque de Luxembourg dagelijks proberen te doen in onze dienstverlening. Die houding heeft er mee voor gezorgd dat onze bank binnenkort honderd jaar bestaat (opgericht in 1920). Ons vermogensbeheer is gericht op het genereren van rendement op lange termijn. We mijden de nieuwste trends en bezwijken niet voor de verleidingen van de beurzen. We passen onze beleggingsprincipes al meer dan twintig jaar bijzonder nauwgezet toe. De waarde van tijd komt ook tot uiting in de relatie met onze cliënten, die vaak generatie na generatie een beroep op ons doen en die wij betrouwbare en duurzame oplossingen aanbieden. Wij nemen bovendien de tijd om het verhaal achter elk vermogen te leren kennen.

"

Waarde hechten aan tijd zonder in het verleden te leven

Waarde hechten aan tijd is uiteraard niet hetzelfde als in het verleden leven. De bankwereld digitaliseert in snel tempo en Banque de Luxembourg gaat met haar tijd mee. Wij hanteren een agile-aanpak voor onze projecten en bieden onze cliënten en medewerkers een hele reeks digitale oplossingen aan (e-banking, een mobiele app, tablets voor onze adviseurs enz.).

Hoewel de nieuwe technologieën uiteraard belangrijk zijn voor private banking, moet de mens echter centraal blijven staan en moet voldoende waarde worden gehecht aan de tijd. Naast de bankdiensten die wij onze cliënten online aanbieden voor het raadplegen en beheren van hun vermogen, beschikken onze adviseurs over tablets waarmee ze de MiFID-vragenlijst online kunnen invullen en de spreiding en het rendement van de vermogens van onze cliënten in real time en voor de gewenste periode kunnen weergeven. Daardoor is er steeds meer in plaats van minder interactie tussen onze adviseurs en onze cliënten.

Bij Banque de Luxembourg is er dus geen tegenspraak tussen het digitale en het menselijke. De nieuwe technologieën zorgen voor een optimaler persoonlijk contact in een tempo dat op en top menselijk blijft.